భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) మరోసారి కొత్త కరెన్సీ నోట్లను మార్కెట్లోకి విడుదల చేయనున్నట్లు ప్రకటించింది.

భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ (RBI) మరోసారి కొత్త కరెన్సీ నోట్లను మార్కెట్లోకి విడుదల చేయనున్నట్లు ప్రకటించింది. మహాత్మా గాంధీ (Mahatma Gandhi) సిరీస్లో భాగంగా రూ.20 నోట్లను ఆర్బీఐ గవర్నర్ సంజయ్ మల్హోత్రా సంతకంతో విడుదల చేయనున్నట్లు ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది. ఈ కొత్త నోట్లు ఇప్పటికే ప్రచారంలో ఉన్న రూ.20 నోట్లతో డిజైన్, ఫీచర్లలో సమానంగా ఉంటాయని, కేవలం గవర్నర్ సంతకం మాత్రమే మార్పు ఉంటుందని ఆర్బీఐ స్పష్టం చేసింది. ఈ ఆర్టికల్లో కొత్త నోట్ల వివరాలు, వాటి ప్రభావం, పాత నోట్ల చెల్లుబాటు గురించి తెలుసుకుందాం.
కొత్త రూ.20 నోట్ల వివరాలు :
ఆర్బీఐ ప్రకారం, కొత్త రూ.20 నోట్లు మహాత్మా గాంధీ (New) సిరీస్లో భాగంగా ఉంటాయి. ఈ నోట్ల డిజైన్, రంగు, భద్రతా ఫీచర్లు ప్రస్తుతం ప్రచారంలో ఉన్న రూ.20 నోట్లతో ఒకే విధంగా ఉంటాయి. ఏకైక మార్పు గవర్నర్ సంజయ్ మల్హోత్రా (Sanjay Malhotra)సంతకం మాత్రమే. ఈ నోట్లు త్వరలో మార్కెట్లోకి విడుదల కానున్నాయి, అయితే ఖచ్చితమైన తేదీని ఆర్బీఐ ఇంకా ప్రకటించలేదు. ఈ నోట్ల పరిమాణం 129 mm x 63 mm గా ఉంటుంది, ఇవి లేత ఆకుపచ్చ రంగులో ఉంటాయి.
గతంలో ఆర్బీఐ రూ.10, రూ.50, రూ.100, రూ.200, రూ.500 నోట్లను కూడా గవర్నర్ మల్హోత్రా సంతకంతో విడుదల చేయనున్నట్లు ప్రకటించింది. ఈ నోట్లన్నీ కూడా మహాత్మా గాంధీ సిరీస్లో భాగమే, వీటి డిజైన్లో ఎలాంటి మార్పులు ఉండవని ఆర్బీఐ స్పష్టం చేసింది.
పాత నోట్ల చెల్లుబాటు
కొత్త నోట్ల విడుదలతో పాటు, ఆర్బీఐ పాత రూ.20 నోట్ల చెల్లుబాటు గురించి కీలక సమాచారం అందించింది. గతంలో విడుదలైన అన్ని రూ.20 నోట్లు—మాజీ గవర్నర్ల సంతకాలతో ఉన్నవి కూడా చెల్లుబాటులోనే ఉంటాయని ఆర్బీఐ పేర్కొంది. అంటే, ప్రజలు పాత నోట్లను బ్యాంకుల్లో మార్చుకోవాల్సిన అవసరం లేదు, అవి లావాదేవీలకు పూర్తిగా చెల్లుతాయి. ఈ నిర్ణయం ప్రజల్లో గందరగోళం లేకుండా, కరెన్సీ వ్యవస్థలో స్థిరత్వం నిర్వహించడానికి తీసుకున్న చర్యగా చెప్పవచ్చు.
కొత్త నోట్ల విడుదల ఎందుకు.?
ఆర్బీఐ గవర్నర్ మారినప్పుడు కొత్త సంతకంతో కరెన్సీ నోట్లను విడుదల చేయడం సాధారణ పద్ధతి. సంజయ్ మల్హోత్రా 2024 డిసెంబర్లో ఆర్బీఐ గవర్నర్(RBI Governor)గా బాధ్యతలు స్వీకరించిన తర్వాత, ఆయన సంతకంతో నోట్లను విడుదల చేయడం ఈ సంప్రదాయంలో భాగమే. ఈ ప్రక్రియ కరెన్సీ వ్యవస్థలో సమగ్రతను కాపాడటంతో పాటు, కొత్త గవర్నర్ నాయకత్వాన్ని అధికారికంగా ప్రతిబింబిస్తుంది. ఈ మార్పు కేవలం అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ప్రక్రియ మాత్రమే, ఇందులో ఎలాంటి ఆర్థిక లేదా డిజైన్ సంబంధిత మార్పులు ఉండవని ఆర్బీఐ తెలిపింది.
ప్రజలకు సూచనలు
కొత్త రూ.20 నోట్ల విడుదలతో, ప్రజలు కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని ఆర్బీఐ సూచిస్తోంది.కొత్త నోట్లపై సంజయ్ మల్హోత్రా సంతకం ఉంటుంది, కానీ డిజైన్ పాత నోట్లతో సమానంగా ఉంటుంది. భద్రతా ఫీచర్లను తనిఖీ చేసి నోట్లను స్వీకరించండి. పాత రూ.20 నోట్లను ఎలాంటి ఆందోళన లేకుండా లావాదేవీలకు ఉపయోగించవచ్చు, అవి చెల్లుబాటులోనే ఉన్నాయి.కొత్త నోట్ల విడుదల సమయంలో నకిలీ నోట్లు ప్రచారంలోకి వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. నోట్లలోని సెక్యూరిటీ థ్రెడ్, వాటర్మార్క్ వంటి ఫీచర్లను తప్పకుండా తనిఖీ చేయండి.
ఒకవేళ దెబ్బతిన్న లేదా చిరిగిన నోట్లు ఉంటే, వాటిని ఏదైనా బ్యాంక్ శాఖలో సులభంగా మార్చుకోవచ్చు. ఆర్బీఐ మార్గదర్శకాల ప్రకారం, దెబ్బతిన్న నోట్లను బ్యాంకులు స్వీకరించి, వాటి స్థానంలో కొత్త నోట్లను అందిస్తాయి.
మార్కెట్పై ప్రభావం
కొత్త నోట్ల విడుదల వల్ల మార్కెట్పై ఎలాంటి పెద్ద ప్రభావం ఉండదని ఆర్థిక నిపుణులు స్పష్టం చేశారు. ఈ మార్పు కేవలం గవర్నర్ సంతకానికి సంబంధించినది కాబట్టి, కరెన్సీ సర్క్యులేషన్లో ఎలాంటి అంతరాయం ఉండదు. అయితే, కొత్త నోట్ల విడుదల సమయంలో బ్యాంకులు, ఏటీఎంలలో కొత్త నోట్లను అందుబాటులో ఉంచేందుకు కొంత సమయం పట్టవచ్చు. ప్రజలు ఈ విషయంలో ఓపికగా ఉండాలని ఆర్బీఐ సూచించింది.
ఆర్బీఐ ఇతర కీలక నిర్ణయాలు
కొత్త నోట్ల విడుదలతో పాటు, ఆర్బీఐ ఇటీవలి కాలంలో అనేక ఆర్థిక సంస్కరణలను ప్రకటించింది. ఉదాహరణకు, 2025 ఏప్రిల్లో రెపో రేటు(Repo Rate)ను 25 బేసిస్ పాయింట్లు తగ్గించి 6%కి చేర్చింది, దీంతో రుణ ఈఎంఐలు(EMI) తగ్గే అవకాశం ఉంది. అలాగే, భారతీయ రూపాయిని అంతర్జాతీయ లావాదేవీలలో ఉపయోగించేందుకు ఉద్దేశించిన సరళీకృత నిబంధనలను జనవరి 2025లో ప్రకటించింది. ఈ చర్యలు ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడంలో ఆర్బీఐ చురుకైన పాత్రను సూచిస్తున్నాయి.
ఆర్బీఐ యొక్క కొత్త రూ.20 నోట్ల విడుదల కరెన్సీ వ్యవస్థలో ఒక సాధారణ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ మార్పు అయినప్పటికీ, ఇది ఆర్థిక స్థిరత్వం, విశ్వసనీయతను కొనసాగించడంలో ఆర్బీఐ యొక్క నిబద్ధతను ప్రతిబింబిస్తుంది. పాత నోట్లు చెల్లుబాటులో ఉండటంతో ప్రజలు ఎలాంటి ఆందోళన లేకుండా లావాదేవీలు కొనసాగించవచ్చు. కొత్త నోట్లను స్వీకరించేటప్పుడు భద్రతా ఫీచర్లను తనిఖీ చేయడం, నకిలీ నోట్లపై అప్రమత్తంగా ఉండటం వంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని ప్రజలకు సూచించబడింది. ఆర్బీఐ యొక్క ఈ చర్య భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో స్థిరత్వాన్ని నిర్వహించడంలో మరో ముందడుగుగా భావించవచ్చు.
