Jada Shravan: ఏపీలో అనధికార కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లపై జడ శ్రవణ్ పోరాటం..!

నేషనల్ గ్రీన్ ట్రైబ్యునల్ సదరన్ జోన్, చెన్నైలో పలు కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌లపై జైంభీరావు పార్టీ అధినేత జడ శ్రవణ్ కుమార్‌ పిటిషన్ వేశారు. దాదాపు కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌లు అక్రమంగా, ఫైర్‌ సేఫ్టీ నిబంధనలకు విరుద్ధంగా నడుపుతున్నారని వాటిపై చర్యలు తీసుకోవాలని కోరారు. పర్యావరణాన్ని రక్షించడం, మెరుగుపరచడం ఈ దరఖాస్తు ముఖ్య ఉద్దేశమని ఫిర్యాదులో పేర్కొన్నారు. ఏపీ ఎన్విరాన్మెంట్‌ డిపార్ట్‌మెంట్, ఏపీ పొల్యూషన్‌ కంట్రోల్‌ బోర్డ్, ఏపీ డిజాస్టర్‌ రెస్పాన్స్‌ టీం, గుంటూరు జిల్లా కలెక్టర్‌ సహా 35 కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌ కంపెనీలను ప్రతివాదులుగా పేర్కొన్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని గుంటూరు జిల్లాలోని వివిధ ప్రాంతాలలోని అన్ని అనధికార నిర్మాణాలు, కార్యకలాపాలను ఆపాలంటూ ఆదేశాలు ఇవ్వాలని కోరారు. అనధికార నిర్మాణం వల్ల గణనీయమైన పర్యావరణ క్షీణతకు దారితీసింది, ఫలితంగా బహుళ పర్యావరణ చట్టాల ఉల్లంఘన జరిగింది, వీటిలో నీటి కాలుష్య నివారణ, నియంత్రణ చట్టం, 1974, పర్యావరణ చట్టం, 1986 వాయు కాలుష్య నివారణ-నియంత్రణ చట్టం, 1981 ఉల్లంఘనలు ఉన్నాయి. ఈ నిర్మాణం తగిన కాలుష్య నియంత్రణ చర్యలను అమలు చేయడంలో కూడా విఫలమైంది, ఈ ప్రాంతంలో గణనీయమైన గాలి, భూగర్భ జలాలు, నేల కాలుష్యానికి దోహదపడిందని.. ఇటువంటి ఉల్లంఘనలు నేషనల్ గ్రీన్ ట్రిబ్యునల్ చట్టం, 2010 షెడ్యూల్ I కి కూడా విరుద్ధమని ఫిర్యాదు చేశారు.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ గుంటూరు జిల్లాలోని ఓపెన్ స్పేస్‌లో కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌లు నిర్వహించే అనధికార కార్యకలాపాలను ఆపడానికి, అనధికార నిర్మాణం వల్ల కలిగే గాలి, భూగర్భజలాలు, నేల కాలుష్యాన్ని తగ్గించడానికి తప్పనిసరి పర్యావరణ అనుమతులు పొందడం, తగిన కాలుష్య నియంత్రణ పరికరాలను ఏర్పాటు చేయడం వంటి పర్యావరణ చట్టాలకు అనుగుణంగా ఉండేలా చట్టబద్ధమైన అధికారులను ఆదేశించాలని కోరారు. భవిష్యత్తులో ఉల్లంఘనలను నివారించడానికి వర్తించే పర్యావరణ, భద్రతా చట్టాలకు అనుగుణంగా ఉండేలా చూసుకోవాలని ప్రతివాదులను ఆదేశించాలని కోరారు. పర్యావరణ న్యాయం దృష్ట్యా న్యాయమైనది, అవసరమని భావించే ఏవైనా తదుపరి ఆదేశాలను జారీ చేయాలని ఫిర్యాదులో పేర్కొన్నారు.

ఇది ఇలా ఉండగా.. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో చాలా కోల్డ్‌ స్టోరేజ్‌లు సరైన అనుమతులు తీసుకోకుండానే నడుస్తున్నాయని ఆరోపణలు వస్తున్నాయి. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కోల్డ్ స్టోరేజ్ యూనిట్ ఏర్పాటు చేయడానికి తప్పనిసరిగా ఈ అనుమతులు, లైసెన్స్‌లు అవసరం. ఇవి యూనిట్ సామర్థ్యం, టర్నోవర్‌పై ఆధారపడి ఉంటాయి. యూనిట్ వార్షిక టర్నోవర్ రూ.12 లక్షల వరకు ఉంటే, ఫుడ్ సేఫ్టీ అండ్ స్టాండర్డ్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా సర్టిఫికెట్ అవసరం. టర్నోవర్ రూ.12 లక్షల నుంచి రూ.30 కోట్ల వరకు ఉంటే, స్టేట్ లైసెన్సింగ్ అథారిటీ నుంచి లైసెన్స్ తీసుకోవాలి. రూ.30 కోట్లకు మించితే సెంట్రల్ లైసెన్సింగ్ అథారిటీ నుంచి లైసెన్స్ తీసుకోవాలి. కోల్డ్ స్టోరేజ్ లైసెన్స్‌లు సాధారణంగా ఐదు సంవత్సరాల వరకు చెల్లుబాటు అవుతాయి

స్థానిక పంచాయతీ లేదా మున్సిపల్ అథారిటీ నుంచి బిల్డింగ్ పర్మిషన్, విద్యుత్ శాఖ పర్మిషన్‌, అగ్నిమాపక శాఖ నుంచి ఫైర్ సేఫ్టీ సర్టిఫికెట్, పర్యావరణ శాఖ నుండి పొల్యూషన్ కంట్రోల్ బోర్డ్ క్లియరెన్స్ తీసుకోవాలి. కోల్డ్ స్టోరేజ్ యూనిట్‌లో గాలి ప్రసరణ కోసం రాక్‌ల మధ్య కనీసం 0.76 మీటర్ల ఖాళీ, గోడల నుండి 20 సెం.మీ. దూరం, షెల్ఫ్‌ల మధ్య 7.5 సెం.మీ. ఖాళీ వంటి నిబంధనలు పాటించాలి. అగ్నిప్రమాదం వల్ల కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లో పంట నష్టం జరిగితే ఇన్సూరెన్స్ కవరేజ్ ఆధారపడి ఉంటుంది, కోల్డ్ స్టోరేజ్ యూనిట్‌లో స్టాండర్డ్ ఫైర్ అండ్ స్పెషల్ పెరిల్స్ పాలసీ ఉంటే, అగ్నిప్రమాదం వల్ల నష్టపోయిన పంటలకు ఇన్సూరెన్స్ క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. ఈ పాలసీ సాధారణంగా అగ్ని, పిడుగు, పేలుడు వంటి పెరిల్స్‌ను కవర్ చేస్తుంది. అనుమతులు లేని కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లలో అగ్నిప్రమాదం జరిగితే, ఇన్సూరెన్స్ క్లెయిమ్‌లు పొందడం కష్టం. ఖమ్మం, జగ్గయ్యపేటలో జరిగిన అగ్నిప్రమాదాలలో, ఫైర్ ఇన్సూరెన్స్ పాలసీ ఉన్న యూనిట్లు మాత్రమే క్లెయిమ్‌లు పొందగలిగాయి. అనుమతులు లేని యూనిట్లలో నిల్వ చేసిన రైతులు నష్టపోయే ప్రమాదం ఉంది.

ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన లేదా రాష్ట్రంలో అమలయ్యే ఉచిత పంట బీమా పథకం కింద, అగ్నిప్రమాదం వల్ల కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లో నిల్వ చేసిన పంటలకు నష్టం జరిగితే, కవరేజ్ పొందే అవకాశం ఉంది, కానీ ఇది పాలసీ నిబంధనలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. సాధారణంగా ఫసల్ బీమా యోజన పథకం కింద పంటలు పొలంలో ఉన్నప్పుడు జరిగే నష్టాలను (వరదలు, కరువు, తెగుళ్లు) కవర్ చేస్తుంది, కానీ కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లో నిల్వ ఉన్న పంటలకు కవరేజ్ పరిమితంగా ఉండవచ్చు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 2024లో జరిగిన ఒక కోల్డ్ స్టోరేజ్ అగ్నిప్రమాదంలో 299 మంది రైతులు, 14 మంది వ్యాపారులు సుమారు 71,549 క్వింటాళ్ల పసుపు నష్టపోయారు. ఈ నష్టం రూ.50 కోట్ల విలువైంది. రూ.45 కోట్ల ఇన్సూరెన్స్ క్లెయిమ్ ఫైర్ ఇన్సూరెన్స్ ద్వారా కవర్ అయినట్లు సమాచారం. రైతులు కూడా మిర్చి లేదా ఇతర పంటలను కోల్డ్ స్టోరేజ్‌లో నిల్వ చేసే ముందు, ఆ యూనిట్‌కు ఫైర్ ఇన్సూరెన్స్ ఉందని నిర్ధారించుకోవాలని, ఇన్సూరెన్స్ కవరేజ్ వివరాలను స్పష్టంగా అడిగి తెలుసుకోవాలని అధికారులు సూచిస్తున్నారు.